İSLÂM KURUMLARI VE MEDENİYETİ

İSLÂM KURUMLARI VE MEDENİYETİ- TEST-1

Soru 1

Aşağıdakilerden hangisi sosyal ilişki tanımına girmez?

A) İşçi – işveren ilişkisi
B) Sürücü – otomobil ilişkisi
C) Müşteri – satıcı ilişkisi
D) Amir – memur ilişkisi
E) Futbolcu – seyirci ilişkisi

Soru 2

Aşağıdakilerden hangisi İslâm medeniyeti için temel olan Kur’ânî mesajlardan biri değildir?

A) Müslümanları, “Dünyada insanlara yol göstermek ve onları ıslah etmek için çıkarılmış en iyi topluluktur.”
B) Allah insan için medenî bir ortamın bütün fizîkî şartlarını hazırlamış ve yeryüzünü buna uygun düzenlemiştir.
C) Müslümanları, dünyanın siyaset ve ekonomisini ele geçirmek suretiyle sahip olacakları güç ve zenginlik ile bütün dünyaya egemen olmalıdırlar.
D) İnsan eşyayı yaratılış amacına uygun kullanacaktır. Onu elde etmeyi tek amaç olarak görmeyecektir. Eşya insana değil, insan eşyaya egemen olacaktır. Doğayı tahrib ederek ekolojik dengeyi bozmaktan şiddetle kaçınacaktır.
E) İnsana yeryüzünde Allah’ın hükümranlığının önüne hiçbir hükümranı geçirmeme sorumluluğu ve yeryüzünün imâr edilmesi görevi verilmiştir.

Soru 3

Kur’an-ı Kerim’in ilk ayetinde aşağıdakilerden hangisinden söz edilmektedir?

A) Okumaktan
B) Namaz kılmaktan
C) Oruç tutmaktan
D) Cihad etmekten
E) Zekât vermekten

Soru 4

İslâm dünyasında farklı coğrafyalardan birçok âlim yetiştiren İslam medeniyetine mensup Türkler arasından da çok sayıda âlim, hem dinî hem de diğer alanlarda önemli eserler ortaya koymuşlardır. Buna göre aşağıdaki eşleştirmelerden hangisi yanlıştır?

A) Sem’ânî – Kitâbü’l-Ensâb
B) Fârâbî – İhsâu’l-Ulûm
C) Yusuf Has Hâcib – Kutadgu Bilig
D) Edib Ahmed b. Mahmud Yüknekî – Atebetü’l-Hakâyık
E) Buhâri – Müsned

Soru 5

Hilafetin Selçuklular ve Osmanlılar dönemi serüveninde aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Selçuklular’ın 1055’de Bağdat’a gelmelerinden Halife Tuğrul Bey’e törenle taç giydirerek kılıç kuşattı ve onu “Sultânü’lMağrib ve’l-Maşrık” (Doğu’nun ve Batı’nın Hükümdarı) ilan etti. Böylece halifenin görev ve yetki alanı yeniden tanımlanmış oldu.
B) 1055 yılından sonra Selçuklularla birlikte Abbâsî halifeleri ilk yıllarındaki yetki, sorumluluk ve güçlerine yeniden döndüler.
C) Osmanlılarda Osman Bey’in Karacahisar’ı fethinden sonra kılınan ilk Cuma namazının hutbesi Osman Bey adına okunmuştur. Böylece halife sıfatını kullanma Osman Bey ile başlamıştır.
D) Osmanlı sultanları halife ünvanını resmî olarak ilk defa “III. Ahmed’in 1727 yılında Afgan hükümdarı İran’lı Eşref Han ile imzaladığı bir anlaşmada kendisini ‘bütün Müslümanların halifesi’ olarak nitelemesiyle” başlamıştır.
E) Osmanlı sultanları içinde, dönemindeki dünya konjonktürü ve iç karşıklıklar sonucu, halifeliğe en fazla önem veren, onu Osmanlı Devletini kurtaracak yegâne dinî ve siyasî unsur gören II. Abdülhamit olmuştur.

Soru 6

Osmanlılar döneminde “Vezirlik” makamıyla ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) I. Murad zamanında vezir sayısı ikiye çıkmış ve biri “vezîr-i âzam” (baş vezir) olmuştur. Vezir sayısı, II. Murad döneminde dörde çıkmıştır. Kanunî döneminin sonlarına doğru yedi olmuştur.
B) Fatih döneminden Kanunî dönemine kadar vezîr-i âzam yerine, “sadr-ı a’zam” (sadrâzam) , “sadr-ı âlî “ ve “sadâret-penâh” adları kullanılmaya başlanmıştır.
C) Fâtih Kânunnâmesine göre vezîr-i âzamın devlet yönetimindeki görevleri şöyle sıralanmıştır; “Vezîr-i âzam evvelâ vezirlerle emirlerin başıdır. Cümlenim ulusudur. Bütün işlerin mutlak vekilidir, oturmada, durmada, mertebede vezîr-i âzam hepsinden öndedir.”
D) Fâtih dönemine kadar vezirler genellikle köklü Türk âilelerden tayin edilirdi. Ancak Fâtih bu geleneği değiştirdi ve vezirleri büyük ölçüde devşirmelere tahsis etti.
E) Osmanlılar’da kuruluştan itibâren var olan vezirlik, bütün kurumsal özellikleriyle, doğal olarak Selçuklular’ın devamı niteliğindedir.

Soru 7

İslâm medeniyet tarihinde fukaraya, yolculara ve medrese öğrencilerine ekmek ve çorba vs. pişirilip yedirmeye mahsus hayrat müessese aşağıdakilerden hangisidir?

A) Yoksullar evi
B) Bimârhâne
C) Çarşı
D) İmaret
E) Darüşşifa

Soru 8

Aşağıdakilerden hangisi, İslâm tarihinde vakıf statüsü taşıyan ilk işlem olarak kabul edilmektedir?

A) İbrahim (as) tarafından Kâbe-i Muazzama’nın vakfedilmesi
B) İskenderiye Kütüphanesi
C) Kudüs havuzları
D) Mısır ve çevresinin Rum kilisesince vakfedilmesi
E) Hz. Ömer’e ait Semğ arazisindeki hurmalığın tahsisi

Soru 9

Osmanlılar’da Bâc-ı Bazar denilen vergi uygulamaları aşağıdakilerden hangisi döneminde uygulanmaya başlanmıştır?

A) Fatih Sultan Mehmet
B) Kanuni Sultan Süleyman
C) IV. Murad
D) Osman Gazi
E) II. Abdülhamid

Soru 10

İslâm dünyasında ilk Beytülmal’ın temeli aşağıdakilerden hangisi tarafından atılmıştır?

A) Hz. Ömer
B) Harun Reşit
C) Hz. Muhammed
D) Sultan Alparslan
E) Fatih Sultan Mehmet

Soru 11

İslâm hukukuna göre cizye senede kaç kez verilir?

A) 1
B) 2
C) 4
D) 6
E) 5

Soru 12

Aşağıdaki savaşlardan hangisinde alınan esirlerin on Müslüman çocuğuna okumayazma öğretmeleri karşılığında serbest bırakılmıştır?

A) Bedir
B) Uhud
C) Hendek
D) Hayber
E) Ridaniye

Soru 13

Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı sıbyan mekteplerinde okutulan derslerin en önemlisidir?

A) Hüsn-i Hat
B) Dinler Tarihi
C) Fıkıh / İlmihal
D) Kur’ân-ı Kerim’in öğretimi
E) Edep / Ahlâk

Soru 14

Maarif-i Umumiye Nizamnamesi aşağıdaki yıllardan hangisinde yürürlüğe girmiştir?

A) 1869
B) 1868
C) 1867
D) 1866
E) 1865

Soru 15

Osmanlı mahkemelerinde aşağıdakilerden hangisinin Avrupa’daki jüriye karşılık geldiği söylenebilir?

A) Kazaskerler
B) Şuhûdu’l-hâl
C) Naibler
D) Muhzırlar
E) Mevâlîler

Soru 16

Osmanlıda Divan-ı Hümayun ve Örfî Hukuktan sorumlu kişi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Şeyhulislâm
B) Tuğracı
C) Sadrazam
D) Nişancı
E) Vazir

Soru 17

Günümüzde bilinen anlamıyla hapishane aşağıdaki halifelerden hangisi döneminde ortaya çıkmıştır?

A) Hz. Ebu Bekir
B) Hz. Osman
C) Hz. Ali
D) Hz. Hasan
E) Hz. Ömer

Soru 18

Yeniçeri Ocağının kuruluşu ve son şeklini alması hangi Osmanlı padişahları zamanında olmuştur?

A) I. Murat – Yıldırım
B) Orhan Gazi – Fatih
C) I. Murat – Fatih
D) Osman Gazi – I. Murat
E) Orhan Gazi – Yıldırım

Soru 19

Hz. Ömer devrinde başlatılan maaşlı-dâimî askerlik uygulaması aşağıdakilerden hangisine neden oldu?

A) Cihad ruhunu zayıflattı.
B) Medine dışına göçü durdurdu.
C) Fetihlerin durmasına sebep oldu.
D) Askerî kurumlaşmaya engel oldu.
E) Müslümanların, askerliği bırakıp tarım ve ticaretle uğraşmalarının önüne geçti.

Soru 20

Abbasiler devrinde, Anadolu’da Tarsus, Adana, Ceyhan, Maraş ve Malatya civarında oluşan ve Avâsım ve Suğur adı verilen askerî bölgelerde yani Bizans-İslâm sınırlarında özel düzenlemeler yapan Abbasi halifesi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Mehdi
B) Me’mun
C) Harun Reşid
D) Mu’tasım
E) Mütevekkil

TEST-2