Osmanlı döneminde kadın hakları maddeler halinde, Cumhuriyet dönemi kadın hakları

30.10.2023
Osmanlı döneminde kadın hakları maddeler halinde, Cumhuriyet dönemi kadın hakları

Osmanlı döneminde kadın hakları maddeler halinde, Cumhuriyet dönemi kadın hakları

Osmanlı İmparatorluğu’nda, kadının toplumsal konumu, geleneksel ve dini nedenlerle oldukça sınırlıydı. Bu durum, Tanzimat Dönemi’ne kadar devam etti ve bu dönemde getirilen eşitlik anlayışı dahi kadın-erkek arasındaki eşitsizliklere yansıdı. Tanzimat Dönemi’nde resmi dokümanlarda eşitlik ilan edilse de, pratikte önceki toplumsal normlar ağırlığını sürdürdü.

Osmanlı’da hukuk kuralları İslam kaynaklarına dayandığı için, kadın hakları da bu etkiden nasibini aldı. Ayrıca, Türk kültürünün İslam öncesinden gelen Orta Asya kökenleri, Osmanlı döneminde kadınların haklarının sınırlı olmasına etki etti. Teokratik ve monarşik bir yönetim olan Osmanlı İmparatorluğu’nda, şeriat kuralları da kadınları ev içine hapsetti.

Miras konusunda kadınlar, erkeklere kıyasla daha az miras hakkına sahipti. Osmanlı mahkemelerinde, 2 kadın bir erkek kadar değerlendirildi ve din eğitiminde kız-erkek ayrımı yapılmadı, kız çocukları sıbyan mekteplerinde eğitim aldılar. Köydeki kadınlar, tarlalarda çalışırken evlerini yönetip halı ve kilim dokurken, erkeklerle asla eşit haklara sahip olmadılar.

Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşuyla birlikte, kadın haklarına yönelik önemli reformlar ve değişiklikler gerçekleşti. İşte Cumhuriyet dönemi Türkiye’de kadın haklarına dair bazı önemli gelişmeler:

  1. Seçme ve Seçilme Hakkı: 1934 yılında kabul edilen Anayasa ile Türk kadınlarına seçme ve seçilme hakkı tanındı. Bu, Türkiye’nin ve dünyanın birçok ülkesi için önemli bir adımdı.
  2. Kadınların Eğitimi: Cumhuriyet döneminde, kız çocuklarının eğitimine daha fazla önem verildi. Okuma yazma oranları artırıldı, kızlar için okullar açıldı ve eğitim hakkı genişletildi.
  3. Kadın İstihdamı: Cumhuriyet hükümetleri, kadınların istihdamını teşvik etmek için çeşitli politikalar uyguladı. Kadınların iş gücüne katılımı teşvik edildi ve fırsat eşitliği ilkesi benimsendi.
  4. Aile Hukuku Reformu: 1926 yılında kabul edilen Türk Medeni Kanunu, kadınların aile içindeki haklarını güçlendirdi. Evlilik, boşanma ve miras gibi konularda kadınların statüsü iyileştirildi.
  5. Kadın Hakları Dernekleri: Çeşitli kadın hakları savunucu derneklerin kurulmasına ve faaliyet göstermesine olanak sağlandı. Bu dernekler, kadın haklarını savunmak ve kadınların toplumsal konumunu iyileştirmek için çeşitli projeler yürüttü.
  6. Kadın Temsilciliği: Cumhuriyet döneminde kadınlar, siyasette ve kamu yönetiminde daha fazla temsil edilmeye başlandı. Türkiye’de kadın milletvekillerinin sayısı arttı ve kadınlar hükümette önemli görevler üstlendi.

Bu gelişmeler, Türkiye’de kadın haklarının güçlenmesi ve kadınların toplumsal, ekonomik ve siyasi hayatta daha fazla yer alması için önemli adımları temsil etmektedir. Ancak, kadın hakları konusundaki mücadele hala devam ediyor ve eşitlik sağlanması için daha fazla çalışma gerekiyor.

Kaynak : vikipedia.org